DYOR, yani “Do Your Own Research” (Kendi Araştırmanızı Yapın), kripto para dünyasında hayati öneme sahip bir prensiptir. Kripto para piyasaları son derece volatil ve manipülasyona açık olduğundan, yatırımcıların kararlarını oluştururken kendi araştırmalarını yapmaları son derece kritiktir.
Eski bir Mikronezya atasözü “Kendi Araştırmanızı Kendiniz Yapın” derken, aslında bu, bireylerin bağımsız düşünme ve bilgi edinme önemini vurgular. Kripto paralar hakkında bir yatırım kararı almadan önce, yalnızca sosyal medya veya tanıdıklardan gelen bilgileri dikkate almak yerine, projeyi, teknolojisini, ekip üyelerini ve potansiyelini derinlemesine incelemek gerekir.
Piyasa dolandırıcılıkları ve sahte projelerin sayısının artması, DYOR prensibini daha da önemli hale getiriyor. Yatırımcılar, gerçek bir değer sunmayan veya yalnızca kısa süreli kar amaçlayan “shitcoin” olarak adlandırılan projelere kapılabilir. Örneğin, 2021 yılında ortaya çıkan birçok ICO (Initial Coin Offering) dolandırıcılığı, yatırımcıların yeterince araştırma yapmamaları sonucunda büyük kayıplar yaşamasına neden oldu. Bu projelerin çoğu, yalnızca hype yaratmak için tasarlanmıştı ve çoğu zaman gerçek bir teknoloji veya iş modeli sunmuyordu.
DYOR, aynı zamanda yatırımcıların risklerini anlamalarına yardımcı olur. Kripto para dünyasında kayıplar genellikle hızlı bir şekilde gerçekleşir. Bir yatırımcı, projenin arkasındaki takımın ne kadar deneyimli olduğunu, projenin hangi sorunu çözdüğünü ve rakiplerine göre nasıl bir avantaj sunduğunu anlamadığında büyük zararlar yaşayabilir. Örneğin, bir projenin arkasındaki ekip yeni ve tecrübesizse veya proje belgeleri (whitepaper) yetersizse, bu durum büyük bir kırılma noktasına neden olabilir.
Sonuç olarak, DYOR kuralı, kripto para yatırımcıları için yalnızca bir öneri değil, aynı zamanda bir zorunluluktur. Yatırım yapmadan önce, projenin tüm yönlerini kapsamlı bir şekilde değerlendirmek, yatırımcıların karşılaşabileceği riskleri minimize eder.
Kripto Varlık Teknik Danışmanı – Şener OLGUN
