Kripto Varlık Genel Bilgilendirme

Kripto varlıklar ya da bilinen adıyla kripto paralar… 2009 yılında Satoshi Nakamoto adı verilen kişi ya da bir ekip tarafından anonimliği korunarak ortaya çıkarılan Bitcoin ve zaman içerisinde onu takip eden diğer alternatif kripto varlıklar ile başladı aslında dijital para serüveni. Geleceğin mi yoksa günümüzün mü dijital değerleri diye tartışıladursun, az ya da çok artık herkesin bildiği, duyduğu ülkemizde milyonlarca yatırımcısı ve takipçisi olan kripto varlıklar artık bir yatırım aracına dönüşmüş durumda.

Global ve ulusal çapta alım satımına aracılık eden market/borsaların yanı sıra merkeziyetsiz borsalarda da alım satımı yapılan kripto varlıkların toplam market değeri 2023 yıl sonu itibariyle yaklaşık 1.5 Trilyon dolar civarını bulmuş durumdadır. Hal böyle olunca da suç iştahı yüksek olanlar için yeni bir suç kapısı açılmıştır desek yerinde olacaktır.

Henüz global ve yerel anlamda regüle edilmemiş, yasal zemini tam olarak belli olmayan, konusu suç teşkil eden kripto varlık işlemlerinde olumsuzluklarla karşılaşma ihtimali yüksek olan milyonlarca kripto varlık yatırımcısı, böyle bir durumda ne yapacağını, kaybını nasıl kurtaracağını ne yazık ki tam olarak bilmemekte, destek alacağı konuya hakim profesyonel bir hukukçu ve teknik personel bulamamaktadır. Kaybını kurtarmak isteyen ama hem teknik hem de hukuki anlamda eksik bilgiye sahip yatırımcı, kaybının kurtarılacağı vaadi ile ikinci kez yine başka bir dolandırıcının ağına düşmekte ve bir kez daha dolandırılmaktadır.

Kripto varlık alım ve satımı aracı merkezi (CEX) borsalar aracılığıyla, basit bir arayüz ile kolayca yapılabilmektedir. Fakat merkeziyetsiz borsa işlemleri (DEX) bu kadar basit olmamakla beraber şayet ortada bir mağduriyet varsa işler daha da karmaşık bir hal almaktadır. Aynı şekilde merkezi borsalarda (CEX) oluşacak mağduriyetlerde de yatırımcı haklarını tam olarak bilmemekte ve bunun sonucunda da kötü niyetli dijital dolandırıcıların ağına düşmektedir. Şimdi size birkaç basit örnekle az duyduğunuz belki de hiç duymadığınız birkaç niş bilgiden bahsetmek istiyorum:

  1. Kripto varlıkların boşanma davalarında medeni hukukun konusu olabileceğini ve mal paylaşımına konu edilebileceğini biliyor muydunuz?
  2. Kripto varlıkların uluslararası hukukun konusuna girebileceğini ve başka bir ülkede merkezi bulunan bir kripto borsasındaki yatırımlara bloke konulabileceğini biliyor muydunuz?
  3. Kripto varlıkların Miras hukukuna konu olabileceğini biliyor muydunuz? Muhlis’e ait kripto varlıklar, ilgili borsalar ile kamu gücü kullanılarak irtibata geçilip mirasçılara intikali için dava konusu edilebilmektedir…
  4. Yukarıda saydıklarımız haricinde bir çok hukuki tanım içerine sokabileceğimiz kripto varlıklar çeşitli konu ve suçlarda dava konusu edilebilecektir.

 

Peki; eğer ki kripto varlıklarımı bilinen merkezi borsalar haricinde soğuk ya da sıcak cüzdan dediğimiz yerde tutuyor ve bilgim dışında bu cüzdanlardaki kripto paralar transfer edilmişse ne olacak? İşte bu durumda hem teknik hem de hukuki bir destek almanız kaçınılmaz olacaktır. Çünkü DEFi teknolojisi ile merkeziyetsiz borsalarda yaptığınız işlemler için karşınızda bir muhatap olmayacak ve bunun için de teknik bir destek almanız gerekecektir. Peki bireysel anlamda ilgili kolluk birimlerine ya da Savcılıklara suç duyurusunda bulunsam sonuç alır mıyım? Elbette; eğer ki bir mağduriyet yaşamış iseniz bunu yapmanız en doğrusu olacaktır fakat henüz teknik eksiklikler ya da yeni bir suç şekli olması sebebiyle sonuç almanız uzun bir süre alacaktır.