DEX (Merkeziyetsiz Kripto Borsası) agregatörleri, merkeziyetsiz borsalarda farklı platformlara dağılmış likiditeyi bir araya getirerek kullanıcıya en iyi fiyatı sunan protokoller olarak tanımlanabilir. Bir kullanıcı Solana ağında SOL’den USDC’ye dönüşüm yapmak istediğinde, bu işlemi doğrudan tek bir DEX üzerinde gerçekleştirmek yerine, agregatör aracılığıyla farklı borsalar arasında en uygun yolu bularak yapabilir. Böylece fiyat kaybı ve slippage en aza iner, kullanıcı tek bir arayüz üzerinden birçok borsanın likiditesine erişmiş olur.
Solana ekosisteminde Jupiter bu alandaki en bilinen örnek olarak öne çıkmaktadır. Jupiter, Orca, Raydium, Meteora gibi klasik DEX’lerden likidite topladığı gibi HumidiFi ve ZeroFi gibi prop AMM’lere de erişim sağlar. Bu nedenle Solana’da yapılan işlemlerin önemli bir kısmı aslında Jupiter üzerinden yönlendirilir. Diğer ağlarda ise Ethereum ve BNB Chain üzerinde çalışan 1inch ya da 0x protokolüyle öne çıkan Matcha benzer şekilde likiditeyi kullanıcı için en uygun şekilde yönlendirir.
DEX agregatörlerin en büyük avantajı, kullanıcıya zamandan tasarruf sağlayarak manuel fiyat karşılaştırması yapma ihtiyacını ortadan kaldırmasıdır. Aynı zamanda büyük işlemlerde kaymayı azaltarak daha verimli ticaret imkânı sunar. Ancak şeffaflık, akıllı sözleşme güvenliği ve regülasyonlar açısından her zaman dikkatli olunması gerekir.
