Kripto varlıklar, küresel ölçekte olduğu gibi Türkiye’de de giderek daha fazla benimsenen ve çeşitlenen bir finansal araç haline gelmektedir. Bu doğrultuda legal kullanım tercihlerinden ziyade özellikle kara para aklama ve terörizmin finansmanı gibi yasa dışı faaliyetlerin oluşturduğu illegal boyutun önlenmesi ve piyasa güvenliğinin sağlanması amacıyla daha güçlü ve etkin bir denetim ile bildirim mekanizmasının oluşturulması her geçen gün ülkemiz düzeyinde de kaçınılmaz bir gereksinim haline gelmektedir. Bu minvalde; 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun çerçevesinde Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) tarafından kripto varlık hizmet sağlayıcılarına yönelik güncellenerek Şüpheli İşlem Bildirim Rehberi ile Bildirim Formu yayımlanmış; ayrıyeten dijital dönüşüm sürecinin bir parçası olarak MASAK Online 2.0 sistemi de devreye alınmıştır.
Malum olduğu üzere; yükümlüler tarafından gerçekleştirilecek şüpheli işlem bildirimlerine ilişkin yetki, 13 Sıra No’lu Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesine Dair Genel Tebliğ ile MASAK Başkanlığına tanınmıştır. İşbu çerçevede MASAK, yükümlülüklerin açık ve anlaşılır bir şekilde belirlenmesi ve uygulamada yeknesaklığın sağlanması amacıyla benzer şekilde hem genel hem de sektörel bazda rehberler yayımlamaktadır.
Güncellenen Rehberde Öne Çıkan Hukuki ve Teknik Noktala
- Sektörel Uyumluluk ve Şeffaflık
- Yeni Şüphe Kategorileri ve Zorunluluklar
- Kontrol Noktaları ve Bildirim Kalitesi
- 4.Kimlik ve İşlem Aracısı Bilgileri
- Referans Değer Tabloları ve Kodlamalar
Yeni Şüpheli İşlem Bildirim Rehberi ile getirilen düzenlemeler kripto varlık hizmet sağlayıcıları için önemli bir uyum sürecini başlatmaktadır. İşbu kapsamda kripto ekosistemine özgü işlem ve hesap tiplerinin eklenmesi, formun sadeleştirilmesi ve bildirim kalitesinin artırılması gibi adımlar takdir edersiniz ki ekosistemdeki denetim ve izleme süreçlerini çok daha etkin hale getirecektir. Haricen yeni şüpheli işlem kategorilerinin eklenmesi ve kimlik tespiti gibi düzenlemeye yönelik işlemlerin gerçekleştirilmesi yalnızca daha güvenli ve şeffaf olmasını sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda global standartlarla uyumlu bir sistem kurulmasını da olanak tanıyacaktır. Böylelikle kripto ekosisteminin düzenleyici çerçeveler ile daha sağlam bir temele oturması ve uluslararası ölçekte güvenilirliğin artırılması sağlanmış olacaktır.
MASAK Online 2.0: Dijital Bildirimde Yeni Nesil
Yeni rehber ile paralel olarak devreye alınan MASAK Online 2.0 sistemi kripto ekosisteminin mevcut ihtiyaçlarına cevap verebilmek amacıyla modernize edilmiştir. MASAK Online 2.0 Sistemi genel itibariyle;
- Erişim güvenliği artırıldı.
- Esnek ve sektöre özel altyapılar tanımlandı.
- XML formatında bildirim yapmayı mümkün kılan teknik kılavuzda paylaşılarak yükümlülerin daha hızlı ve hatasız bildirim yapmaları sağlandı.
MASAK Online 2.0 gibi dijital platformların kullanıma sunulması, yalnızca idari süreçlerin hızlandırılmasına katkı sağlamakla kalmayıp; aynı zamanda mevcut hukuki güvenceyi güçlendirerek veri bütünlüğünün sağlanmasında da kritik bir adım teşkil etmektedir. Zira bu şekilde düzenleyici denetimlerin etkinliğinin artırılması ekosistemdeki tüm paydaşlar için daha şeffaf, güvenilir ve uyumlu bir ortamın oluşturulmasına vesile olmaktadır.
Genel itibariyle; kripto varlık hizmet sağlayıcıları için hazırlanan güncellenmiş bu rehber, sadece sektörün gelişimini desteklemekle kalmayıp; aynı zamanda da risklerin minimize edilmesini amaçlayan proaktif bir düzenleme olarak değerlendirilmelidir. Zira MASAK’ın işbu önemli ve değerli adımı yalnızca yükümlülüklerin hatırlatılmasından öte, ekosistemde güçlü bir denetim kültürünün inşa edilmesine de katkı sağlayan kritik bir unsur niteliğindedir.
www.kriptohukukcu.com Kurucu Avukatı
Av. Betül AKÇA
